تاثیر موسیقی بر مغز

موسیقی به شیوه‌های متنوع و متعددی بر مغز و بدن تأثیر می‌گذارد. هنگام گوش دادن موسیقی ممکن است احساس کنید که پاهایتان شروع به ضربه زدن می‌کند یا انگشتان دستتان روی میز ضرب می‌گیرد. گاهی اوقات گردن، سر و شانه‌های تان با ریتم هماهنگ می‌شود. همانگونه که موسیقی بدن شما را به حرکت در می‌آورد، مغز شما را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

۱. موسیقی و بهبود حافظه

موسیقی توانایی بی نظیری در تقویت مکانیسم‌های حافظه در مغز دارد. بدین ترتیب کمک می‌کند تا خاطرات دوران کودکی را به خاطر بیاورید و با احساستان در آن لحظه مرتبط شوید.
این خاصیت موسیقی است که موجب می‌شود، هر وقت آهنگ خاصی را می‌شنوید به یاد خاطره و احساس مرتبط با آن بیافتید.
خاطره شما ممکن است همراه با آهنگی باشد که از رادیو یا تلویزیون شنیده اید یا شعری که والدین تان در کودکی برایتان می‌خوانده اند. هنگامی که آن آهنگ را می‌شنوید، خاطره آن لحظه با جزئیاتی واضح و شفاف برایتان مرور می‌شود.
تاثیر موسیقی بر مغز به اندازه‌ای است که می‌تواند زوال عقل و مشکلات ناشی از آلزایمر را به تاخیر بیاندازد. بیماران مبتلا به الزایمر، حتی در شدید‌ترین حالت بیماری، می‌توانند آواز‌هایی را که در جوانی آموخته اند، زمزمه کنند. آهنگ‌هایی که به اتفاق خاصی در زندگی آن‌ها گره خورده یا لحظات عاشقانه‌ای با آن داشته اند.
این ویژگی موسیقی به درمان افراد مبتلا به فراموشی، الزایمر و دیگر مشکلات مغزی کمک می‌کند.
شما می توانید با علائم آلزایمر زودرس نیز آشنا شوید.

2. موسیقی و افزایش خلاقیت

موسیقی خلاقیت افراد را افزایش می‌دهد. راوی مهتا، استاد مدیریت بازرگانی در دانشگاه ایلینویز، خاطرنشان می‌کند که سر و صدای محیط در حدود ۷۰ دسی بل عملکرد افراد را در انجام کار‌های خلاقانه ارتقا می‌دهد.
این پژوهش که در نشریه علمی Journal of Consumer Research به چاپ رسیده، نشان می‌دهد که پخش موسیقی، شانس خرید محصول جدید توسط مشتری را افزایش می‌دهد.
نکته: بایستی خاطر نشان کرد که نگه داشتن سطح صدای محیط در حد ۷۰ دسی بل ضروری است. زیرا پژوهشگران دریافته اند که افزایش صدای موسیقی بیش از ۷۰ دسی بل، باعث افزایش سطح حواس پرتی در افراد می‌شود.
در نتیجه به جای کار در یک اتاق کاملا ساکت و بی صدا، سعی کنید در یک اتاق با موسیقی آرام پس زمینه کار کنید.
موسیقی با فعال کردن بخش‌هایی از مغز که به شیوه‌های انتزاعی فکر می‌کنند، موجب آشکار شدن ایده‌های خلاقانه می‌شود. تاثیر موسیقی بر یادگیری نیز غیر قابل انکار است.

3. موسیقی و بهبود قابلیت مواجهه با اتفاقات

موسیقی به جهان بینی افراد شکل می‌دهد، بدین ترتیب آگاهی فرد را از جهات مختلف تغییر می‌دهد.
از سال ۱۹۹۲، مطالعات بسیاری انجام شده که نشان می‌دهد وقتی موسیقی در سالن‌های انتظار پخش می‌شود، زمان برای افراد سریع‌تر سپری می‌شود. به همین دلیل در صف‌های پرداخت فروشگاه‌ها و اتاق انتظار پزشکان موسیقی پخش می‌شود تا قضاوت افراد از زمان سپری شده را تغییر دهد.
شنیدن موسیقی احساسی فرازمانی به فرد می‌دهد که بر احساسات و ادراکات شخصی استوار است.
به نظر می‌رسد ملودی‌هایی که ریتم تند دارند، احساس سریع گذشتن زمان و آهنگ‌های آهسته احساس کند گذشتن زمان را القا می‌کنند.
موسیقی حتی نحوه قضاوت افراد از زمانی که درگیر انجام کار یا فعالیتی جمعی بوده اند را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

4. موسیقی و کنترل درد

موسیقی چگونگی درک محرک‌های جسمی در هنگام تجربه درد و ناراحتی را تغییر می‌دهد. موسیقی به قدری قدرتمند است که در هنگام بروز جراحات، امکان کنترل شدت درد را به افراد می‌دهد. این قابلیت موسیقی در تمام سطوح درد کارایی دارد.
حتی بیماران بستری در بیمارستان که واپسین لحظات زندگی شان را می‌گذرانند، هنگام پخش موسیقی در محیط، احساس درد کمتری را تجربه می‌کنند.
موسیقی به ما امکان می‌دهد تا وقتی مغز در هر سطحی با درد روبرو می‌شود، فاصله بین واقعیت‌ها ایجاد کند. برای افزایش این خاصیت، می‌توانید هر روز علاوه بر گوش دادن به موسیقی، آلات موسیقی را نیز بنوازید.
۱۱ مطالعه در این مورد انجام شده که نشان می‌دهد موسیقی تأثیر مثبتی بر راحتی جسمی، افزایش انرژی و کاهش خستگی و اضطراب دارد.
اگر احساس می‌کنید آهنگ مورد علاقه تان در ذهنتان تکرار می‌شود، این مغز شماست که به شما می‌گوید که در آن لحظه نیاز به شنیدن موسیقی دارید تا ابزاری برای بهبود و التیام درد باشد.

5. موسیقی و رشد شخصی

یکی از جالب‌ترین تاثیرات موسیقی بر مغز، این است که انتخاب آهنگ‌های مورد علاقه به شخصیت افراد شکل می‌دهد. موسیقی به هریک از ما کمک می‌کند تا شخصیتی را که در آن روز داریم، تعریف کنیم.
چندین آزمایش و پروژه مطالعاتی که به بررسی تاثیر موسیقی بر رشد جوانان پرداخته اند، نشان می‌دهند که انتخاب آهنگ‌های خاصی از سوی هر یک افراد، ارتباط مستقیمی با ویژگی شخصیتی آن‌ها دارد. به عنوان مثال
طرفداران اپرا عموماً نجیب، خلاق و دارای عزت نفس بالایی هستند.
طرفداران موسیقی کانتری (Country music) برون گرا و از قشر کارگر هستند.
هواداران موسیقی رگی (Reggae music) نسبت به دنیای پیرامون خود راحت و آسان گیر‌تر هستند.
براساس تمایلات افراد به انواع موسیقی، گرایش‌های اجتماعی و فرهنگ طرفدارای از ژانر‌های مختلف موسیقی شکل می‌گیرد. بدین ترتیب نحوه برخورد و تعامل هر فرد با دنیای اطراف خود بازتعریف می‌شود.

6. موسیقی و افزایش توجه به نشانه‌های بصری

انواع خاصی از موسیقی، باعث افزایش توجه بصری در افراد می‌شود. مطالعه ایی که بر روی ۱۹ بیمار، در دانشگاه ملی چنگ کونگ تایین، در تایوان انجام شد، نشان داد که گوش دادن به موسیقی‌های “دلپذیر” توجه بصری بیمارانی که دچار بی توجهی یک طرفه بودند را بهبود می‌بخشد.
تمامی این بیماران دچار سکته مغزی در نیمکره راست، شده بودند. به شرکت کنندگان در این مطالعه سه گزینه پخش موسیقی: دلپذیر، ناخوشایند و صدای سفید به مدت ۷ روز از زمان درمان، داده شد.
وقتی شرکت کنندگان موسیقی دلپذیری را می‌شنیدند، در مقایسه با آهنگ‌ها و ملودی‌هایی که از آن‌ها خوشش نمی‌آمد، احساس بهتری را تجربه می‌کردند.
همچنین همه این بیماران در زمان گوش دادن به موسیقی دلپذیر، حرکات چشم و هماهنگی میان آن‌ها بهبود یافت.

7. موسیقی و بهبود تعادل هورمونی

هنگام گوش دادن به آهنگ‌های غمگین، موسیقی‌هایی که دوست ندارید یا ملودی‌هایی که خاطرات ناخوشایند را به یادتان می‌آورد، هورمون‌های استرس زا مانند کورتیزول در بدن آزاد می‌شوند.
با افزایش سطح کورتیزول، سطح اضطراب بالاتر می‌رود. اگر سطح هورمون‌ها در بدن تامتعادل شود، دچار حالت استرس شدید می‌شوید.
وقتی به موسیقی مورد علاقه تان گوش می‌دهید، هورمون‌های دوپامین، سروتونین و اندروفین در بدن آزاد می‌شوند. این ترکیب هورمونی باعث احساس شادی، اطمینان و آرامش می‌شود. این‌ها همان هورمون‌هایی هستند که هنگام ورزش، تفریح یا خوردن غذا‌های مورد علاقه تان در بدن آزاد می‌شوند.
اینکه هوس خوردن شکلات می‌کنید، یا دوست دارید به آهنگ ادل گوش دهید، روشی است که بدن شما برای یافتن تعادل هورمونی انتخاب می‌کند.

8. موسیقی و رفع اضطراب

گوش دادن به آهنگ مورد علاقه تان می‌تواند به همان اندازه مفید باشد که یک ماساژ ۳۰ دقیقه‌ای موجب رفع نگرانی و اضطراب می‌شود.
دلیل این امر این است که ماساژ موجب بهبود گردش خون در اندام‌ها می‌شود و ذهن را از افکار بیهوده و استرس آور پاک می‌کند.
وقتی به اندام‌های بدن اکسیژن بیشتری برسد، ذهن کمتر دچار حواس پرتی می‌شود. بدین ترتیب احساسات منفی کمتری را تجربه می‌کنید و سطح شادابی و نشاط شما افزایش می‌یابد.
اگر می‌خواهید تأثیرات موسیقی در این زمینه را دو چندان کنید، در جلسات ماساژ، موسیقی مورد علاقه تان را پخش کنید.
این تاثیر موسیقی بر مغز، برای افرادی که دچار بیمار‌های سخت و درمان ناپذیر هستند، بسیار کارامد است. بیمارانی که در مرحله چهارم سرطان قرار دارند و افرادی که به بیماری‌های ناتوان کننده و تحلیل برنده، مبتلا شده اند، سطح بالایی از اضطراب و استرس را تجربه می‌کنند. با تمرکز روی موسیقی به جای درد و مشکلات بیماری، اضطراب این بیماران کاهش و کیفیت زندگی شان افزایش می‌یابد.

9. موسیقی و بهبود هماهنگی اندام‌های حرکتی

هنگامی که حرکات بدنی با آهنگ همراه می‌شوند، مهارت‌های حرکتی کودکان بهبود می‌یابد. بازی‌های آهنگین مانند لی لی حوضک و اتل متل توتوله، به کنترل حرکات دست، پا و انگشتان کودکان کمک می‌کند. هنگامی که بدن با ریتم آهنگ حرکت می‌کند، مغز خاطرات آن لحظه را در حافظه طولانی مدت ثبت می‌کند.
رقصیدن وقتی به موسیقی گوش می‌دهید نیز همین تاثیر را دارد، حتی اگر آهنگ فقط در ذهن شما پخش شود، نه از پخش کننده موسیقی! کودکانی که آهنگ‌ها را با رقصیدن می‌آموزند سطح بالاتری از کنترل بازو و پا را تجربه می‌کنند.
یادگیری نحوه نواختن ساز‌های موسیقی نیز باعث پیشرفت در این مهارت‌ها می‌شود.

10. موسیقی و مشارکت در رویداد‌های اجتماعی

از موسیقی در بیشتر رویداد‌های اجتماعی، مهمانی، عروسی و کنسرت‌ها استفاده می‌شود. موسیقی با به اشتراک گذاشتن علایق و سلیقه‌های مشابه افراد، آن‌ها را در کنارهم جمع می‌کند و فرصتی برای ارتباط با یکدیگر فراهم می‌آورد. اولین قدم در برقراری ارتباط در این شرایط، صحبت پیرامون آهنگ‌های مورد علاقه است. پس از آن صحبت به موارد دیگر کشیده می‌شود و ارتباط شکل می‌گیرد.

11. موسیقی و درمان بیماری‌های قلبی

در مورد موسیقی درمانی شنیده اید؟ بیماری‌های قلبی سالانه جان تعداد بسیاری از افراد را می‌گیرد. از این رو مقابله با آن‌ها در صدر لیست اولویت‌های پزشکی است.
استرس و اضطراب از عوامل تشدید کننده بیماری‌های قلبی است. مطالعات نشان داده است که با گوش دادن به اشکال مختلف موسیقی، سطح اضطراب، استرس و تنش در بیمارانی که تحت درمان بیماری عروق کرونر قلب هستند، به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
سطح فشار خون بیماران نیز، نقش اساسی در سلامت عروق کرونر دارد. گوش دادن به موسیقی فشار خون را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.

12. موسیقی و افزایش سطح هوش هیجانی

یکی دیگر از تاثیرات موسیقی بر مغز، این است که موجب می‌شود، احساسات دیگران را بهتر متوجه شویم.
افرادی که به طور منظم که موسیقی‌های شاد و امید بخش گوش می‌دهند، به راحتی می‌توانند حالات صورت و زبان بدن کسانی که احساس شادی و خوشبختی می‌کنند را تشخیص دهند.
همچنین کسانی که تمایل به شنیدن موسیقی غمناک و دلگیر دارند، حالات ناراحتی و دلشکستگی در افراد را به خوبی تشخیص می‌دهند.
کودکان مبتلا به اوتیسم با استفاده از موسیقی درمانی، هوش هیجانی (EQ) آن‌ها پیشرفت چشمگیری می‌کند. در اثر موسیقی هر دو نیمکره مغز به طور همزمان تحریک می‌شوند. با استفاده از این تحریک می‌توان رفتار‌های ارتباطی خاصی را به آن‌ها آموزش داد و تشویق به تعامل بیشتر با افراد می‌شوند. با گذشت زمان، این درمان موجب می‌شود تا کودکان بر رفتار‌هایی که آن‌ها را از جامعه دور نگه می‌دارند، غلبه کنند.

13. موسیقی و تقویت سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی، مکانیسم دفاعی طبیعی بدن در برابر بیماری هاست. اگر سیستم ایمنی بدن قوی باشد، احتمال بیمار شدن کاهش می‌یابد. از این رو تقویت سیستم ایمنی بدن یکی از اولویت‌های حفظ سلامتی افراد است. روش‌های بی شماری برای تقویت سیستم ایمنی بدن وجود دارد.
برخی افراد بدین منظور ویتامین‌ها یا مکمل‌های خاصی مصرف می‌کنند. برخی دیگر رژیم غذایی خاصی را دنبال می‌کنند.

پژوهشگران موسسه Max Planck در لایپزیگ آلمان در مطالعه‌ای با همراهی دانشگاه Sussex دریافتند که گوش دادن به موسیقی با صدای بلند، سطح آنتی بادی را در بدن بهبود می‌بخشد.
در این تحقیق، پژوهشگران ۳۰۰ نفر را مورد آزمایش قرار دادند. آن‌ها از شرکت کنندگان خواستند که به موسیقی‌های رقص یا مجموعه‌ای از آهنگ‌های تصادفی گوش دهند.
افرادی که به موسیقی‌های رقص گوش داده بودند، سطح انتشار کورتیزول (هورمون اضطراب و استرس) در آن‌ها پایین‌تر از افرادی بود که مجموعه‌ای آهنگ‌های تصادفی را گوش می‌دادند.
پس از ۵۰ دقیقه گوش دادن به موسیقی رقص، این افراد در مقایسه با گروه دیگر سطح ایمونوگلوبین A بالاتری داشتند که این اولین خط دفاعی بدن در برابر بیماری هاست.

تاثیر موسیقی بر ضریب هوشی نوزادان

زمانی که نوزاد به دنیا می آید از همان روزهای نخستین شاهد واکنش وی به صداهای محیط اطراف هستیم. صداهایی که نوزاد می شنود سبب می شود که به صداها واکنش های مختلفی را نشان دهد. تجربه ثابت کرده است که نوزادان به صداهای ریزی که از فرکانس بالاتری برخوردار هستند بیشترین واکنش را نشان می دهد که این همان ویژگی موسیقی می باشد که می تواند نوزاد را تحت تاثیر خود قرار دهد.

در صورتی که نوزادان و کودکان از همان ابتدای تولد با رعایت شرایط خاص و نظام مندی با صدای موسیقی آشنا شوند می تواند تاثیر مثبتی بر روی ضریب هوشی آنها داشته باشد شروع آموزش موسیقی به کودکان از سن 4 سالگی نقش بسزایی را در رشد استعدادهای گوناگون آن ها بازی خواهد کرد.

تاثیر موسیقی بر افزایش تمرکز

یکی از مهم ترین ویژگی های تاثیر موسیقی بر ضریب هوشی این است که سبب افزایش تمرکز می شود زمانی که تمرکز بیشتر شود تمامی امور به ویژه تحصیل در محصلان به نحو احسن انجام خواهد شد. موسیقی نقش بسزایی را در تقویت شنیداری، اعتماد به نفس کودکان دارد که در آینده برای آن ها بسیار موثر واقع خواهد شد. زمانی که کودک شما تحت آموزش موسیقی قرار می گیرد با توجه به این که برای یادگیری نت های موسیقی نیازمند تمرین برای گوش دادن و تمرکز است سبب بالا رفتن ضریب هوشی و تاثیر آن در یادگیری درس های مدرسه خواهد شد.

از دیگر ویژگی های موسیقی این است که موجب خلاقیت در کودکان می شود در صورتی که کودکان با آموزش موسیقی بتوانند به هم خوانی و تقلید روی بیاورند و سپس نت های دلخواه خود را ایجاد کنند به تدریج شاهد رشد چشمگیر استعداد و خلاقیت آن ها خواهیم بود.

موسیقی زمانی که در آموزشگاه ها بصورت گروهی اجرا شود نیز از تاثیرات فراوانی برخوردار است چرا که آن ها را دعوت به همکاری و کارگروهی می کند که موجب تقویت ارتباطات اجتماعی می شود.

برای یادگیری در بهترین آموزشگاه موسیقی در کرج آموزشگاه سازنو با کادری حرفه ای و مجرب پذیرای عزیزانی است که به این هنر علاقه دارند. دوره های مختلفی از موسیقی زیر نظر اساتیدی که در این زمینه تحصیل کرده اند و مهارت های لازم را دارند، برگزار می شود. این آموزشگاه در شهر کرج می باشد و از متدهای آموزشی مناسب استفاده می کند. برای دریافت راهنمایی در زمینه ثبت نام و شرکت در کلاس ها و آشنایی با دوره ها با مشاورین ما از طریق صفحه ی تماس با ما در ارتباط باشید و راهنمایی های لازم را دریافت کنید.

موسیقی درمانی برای کودکان

یکی از تاثیرات موسیقی بر ضریب هوشی این است که از آن می توان برای درمان مشکلات رفتاری کودکان استفاده کرد. روش های مختلفی برای استفاده از موسیقی برای درمان مشکلات رفتاری کودکان وجود دارد که با توجه به نوع مشکل و بیماری مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال کودکانی که از لحاظ حرکتی دچار مشکلاتی هستند که نمونه آن را می توان در بیماری اوتیسم مشاهده کرد از برنامه های ریتمیک استفاده می شود موجب هماهنگی بین مغز و حرکات می شود و بسیار موثر خواهد بود.

از موسیقی همچنین برای کنترل بیماری های مزمن و بیماری هایی که دردهای شدید دارند می توان در کودکان استفاده کرد چرا که موسیقی از نوع ملایم آرامشبخش است و می تواند موجب آرامش و حتی خواب کودکان شود. حتی به مادر توصیه می شود که در دوران بارداری گوش دادن به موسیقی ملایم را در برنامه های خود قرار دهد چرا که هم به رشد هوش جنین کمک می کند و هم اثر آرامش بخش بر مادر و جنین خواهد داشت.

چه فرایندهایی موجب تاثیر موسیقی بر ضریب هوشی می شود؟

طبق نظریاتی که توسط کارشناسان مطرح شده است، فرآیندهایی وجود دارد که بر اساس آن شاهد اثر موسیقی بر ضریب هوشی هستیم. یکی از نظریاتی که در این مورد وجود دارد این است که زمانی که کودکان به موسیقی گوش می دهند مغز آن ها فعالیت بیشتری را انجام می دهد و سبب می شود که روند یادگیری، شنیداری، حرکتی و حافظه افزایش پیدا کند که بر ضریب هوشی موثر خواهد بود.

یکی دیگر از این نظریات این است که زمانی کودکان می خواهند موسیقی را یاد بگیرند مجبور هستند که نت های مختلف را حفظ کنند در نتیجه قسمتی از تفکر آن ها که مربوط به مقایسه است فعال می شود و نقش بسزایی در یادگیری مهارت هایی مانند ریاضی دارد.

یکی دیگری از رابطه های موسیقی و ضریب هوشی این است که موسیقی موجب می شود که هوش فضایی – مکانی در کودکان ارتقا پیدا کند.